We zijn constant bereikbaar: via WhatsApp, e-mail, social media… Zelfs als we fysiek alleen zijn, zijn we mentaal vaak nog in contact met anderen. Maar wat gebeurt er als je die verbindingen tijdelijk verbreekt? Wat blijft er dan over? In deze blog lees je hoe je weer kunt leren om écht alleen te zijn en hoe waardevol dat kan zijn voor je mentale welzijn.
Alleen zijn is niet hetzelfde als eenzaamheid
Alleen zijn, betekent simpelweg dat er niemand om je heen is. Eenzaamheid is iets anders: dat is een gevoel van gemis, van verlangen naar contact. Je kunt dus prima alleen zijn zonder je eenzaam te voelen. Sterker nog: alleen zijn kan helend zijn, mits je er bewust voor kiest. Onderzoeker John Cacioppo toonde aan dat sociaal isolement schadelijk kan zijn, maar dat bewust gekozen afzondering juist psychologische voordelen biedt (Cacioppo, 2008).
Alleen zijn als oplader voor je hoofd
Altijd in gezelschap zijn, vraagt veel van je brein. Je let op lichaamstaal, reageert op anderen, je past je aan. Dat is sociaal, maar ook vermoeiend. Tijd alleen geeft je de ruimte om op te laden letterlijk. Een artikel in Psychology Today beschrijft hoe tijd in je eentje je zenuwstelsel tot rust brengt en je mentale energie herstelt (Psychology Today, 2020).
Ruimte maken voor zelfreflectie
Wanneer heb je voor het laatst echt nagedacht over wat jij belangrijk vindt? Alleen zijn, geeft je de stilte om jezelf vragen te stellen: Hoe gaat het écht met me? Zit ik op het juiste spoor? Volgens Cal Newport, auteur van Deep Work, is het loslaten van afleiding cruciaal voor diep nadenken en zelfinzicht (Newport, 2016).
Zelfvertrouwen groeit buiten je comfortzone
Alleen op pad gaan voelt misschien spannend, maar juist daarin ligt de winst. Zonder compromissen kun je doen wat jij leuk vindt. Ga in je eentje naar de bioscoop, bezoek een museum, of maak een wandeling zonder doel. Je leert jezelf beter kennen en merkt dat je prima met jezelf door één deur kunt.
Digitale stilte: een noodzakelijke reset
Echt alleen zijn, vraagt om één ding: disconnecten. Sluit je apps, zet meldingen uit, of verwijder tijdelijk de socials van je telefoon. Kies een tijdsblok waarin je offline blijft en wees daarin streng voor jezelf. Het zal ongemakkelijk voelen, maar ook bevrijdend.
Wat kun je doen als je alleen bent?
Nu je hebt gekozen voor alleen zijn, wat doe je dan? Dit is een kans om je aandacht naar binnen te richten. Stel jezelf vragen: Waar maak ik me zorgen over? Wat geeft me energie? Hieronder vind je drie manieren om alleen zijn betekenisvol in te vullen:
1. In de natuur kom je tot rust
Een boswandeling, je handen in de aarde van je tuin, of gewoon op een bankje in het park, de natuur biedt een rust die je nergens anders vindt. De Attention Restoration Theory stelt dat natuur je cognitieve vermoeidheid helpt herstellen (Kaplan, 2008).
2. Creativiteit als spiegel van je binnenwereld
Schrijven, tekenen, muziek maken en andere creatieve uitingen zijn een directe ingang naar je onderbewuste. Pak een leeg notitieboekje en schrijf zonder oordeel op wat er in je opkomt. Creatieve expressie helpt je emoties verwerken en geeft vaak verrassende inzichten (APA, 2020).
3. Mindfulness: aanwezig zijn in het nu
Meditatie en mindfulness helpen je om niet weg te lopen van jezelf, maar aanwezig te blijven bij wat er is, ook als dat ongemakkelijk voelt. Harvard Health beschrijft hoe mindfulness stress kan verlagen en je emotionele balans versterkt (Harvard Health, 2014).
Alleen, maar niet eenzaam
Alleen zijn kan confronterend zijn. Misschien voel je je in het begin wat verloren. Maar hoe vaker je jezelf die ruimte geeft, hoe meer je leert, dat alleen zijn, geen gemis hoeft te zijn. Het wordt een keuze, een manier om tot rust te komen, je hoofd op te schonen, en jezelf beter te leren kennen.
Extra hulpmiddel: microdosing voor verdieping
Sommige mensen gebruiken microdosing als hulpmiddel bij reflectie. Volgens onderzoek van Kuypers et al. kan microdosing het bewustzijn, de stemming en introspectie versterken. Als je hiermee aan de slag wilt, zorg dan voor een veilige omgeving en verdiep je goed in de werking en mogelijke risico’s.
Tip: Plan deze week een middag in waarin je offline bent. Geen scherm, geen afspraken. Alleen jij, je gedachten, en misschien een notitieboek of wandeling. Je zult merken: alleen zijn is een vaardigheid. En zoals bij elke vaardigheid, word je er beter in door te oefenen.
Deze blog is bedoeld ter inspiratie en educatie. Het vervangt geen medisch advies. Raadpleeg bij klachten altijd een professional.
